امروزه طراحی روف گاردن یا بام سبز به یکی از روش‌های اصلی کاهش آثار منفی شهرنشینی تبدیل شده است. با اجرای رووف گاردن بر روی پشت بام‌ها می‌توان کیفیت هوا و چشم‌اندازهای شهری را بهبود بخشید. در مطلب امروز هوم استایل به چگونگی طراحی و اجرای سقف سبز می‌پردازیم. اگر می‌خواهید بدانید که روف گاردن چیست و با نکات کلیدی طراحی این باغ سبز آشنا شوید با ما همراه باشید.
روف گاردن چیست؟
برای پاسخ به سوال روف گاردن چیست، به یک تعریف کلی از باغ سبز روی بام نیاز داریم. این باغ‌ها فضایی سبز شامل درختچه‌ها، گل‌ها، باغچه‌های سبزیجات و مبلمان مناسب هستند که بر روی بام منازل، مراکز خرید یا ادارات ایجاد می‌شوند. بنابراین در پاسخ به روف گاردن چیست به طور کلی می‌توان گفت که رووف گاردن فضای مناسبی برای بهره‌مند شدن از طبیعت در درون شهرها را فراهم می‌کند.
اصول طراحی بام سبز
طراحی سقف سبز مانند انواع دیگر طراحی فضای سبز محوطه، اصول خاص خود را دارد. برای حصول یک نتیجه عالی باید این اصول و مراحل را مورد توجه قرار دهید. در ادامه اصول طراحی رووف گاردن را مرور می‌کنیم.
بررسی بام ساختمان
اولین مرحله برای اجرای روف گاردن، بررسی بام ساختمان است. در واقع این مرحله پیش از آغاز طراحی انجام می‌شود. در این مرحله باید سازه ساختمان به طور دقیق بازبینی شود. با انجام این کار توسط یک مهندس سازه اطمینان خواهید داشت که سقف، تحمل وزن رووف گاردن را خواهد داشت و آسیبی به سازه نخواهد رسید. مورد بعدی که در این مرحله باید مورد توجه قرار دهید، عایق‌کاری سقف و امکان آبرسانی است. این گام از این جهت اهمیت دارد که بدانید در صورت اجرای باغچه‌ها به راحتی می‌توانید آن‌ها را آبیاری کنید. همچنین رطوبت حاصل از آبیاری نیز به طبقات پایین نفوذ نخواهد کرد. مورد دیگر وجود یک سیستم زهکشی مناسب است که شیب مناسبی برای خروج آب از پشت بام داشته باشد. اگر مشکلی در عایق‌بندی سقف ساختمان وجود دارد، پیش از آغاز کار باید آن را تعمیر و برطرف نمایید.
طراحی لایه‌های روف گاردن
در قدم بعدی و پس از آماده‌سازی سقف از نظر عایق‌کاری و سیستم آبرسانی، باید لایه‌های مختلف طراحی را مشخص کنید. این لایه‌ها عبارتند از: لایه عایق، لایه فاصله‌دهنده، لایه آبرسانی، لایه خاک و لایه گیاهان. این لایه‌ها باید به دقت طراحی و ابعاد آن‌ها نیز مشخص شود. همچنین در این مرحله بهترین محل برای قرار گرفتن باغچه‌ها و درختچه‌ها نیز تعیین می‌گردد. این محل باید به سیستم آبرسانی دسترسی مناسبی داشته باشد و با توجه به نوع گیاهان نور کافی نیز دریافت نماید.
انتخاب گیاهان متناسب با اقلیم
زمانی که قصد انتخاب گیاهان و درختچه‌ها را دارید، اقلیم و آب و هوای منطقه را مد نظر داشته باشید. ممکن است که برخی از گیاهان در یک منطقه به خوبی رشد کنند اما در منطقه‌ای دیگر به سرعت از بین بروند. معمولا استفاده از گیاهان بومی هر اقلیم ایده خوبی در طراحی روف گاردن خواهد بود. اگر قصد دارید باغچه‌های پرورش سبزیجات نیز در بام سبز منزل خود داشته باشید، بهتر است ابتدا با گیاهانی مانند گوجه‌فرنگی و سبزیجاتی مانند ریحان که در بیشتر مناطق به خوبی رشد می‌کنند، شروع کنید.
زون‌بندی رووف گاردن
در ادامه نوبت به تعیین محل بخش‌های مختلف روف گاردن می‌رسد. این بخش‌ها با توجه به مساحت موجود بر روی بام ساختمان و نیاز کاربران می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال اگر محدودیتی در فضای بام وجود ندارد، می‌توانید انواع فضاهای نشیمن، غذاخوری، باغچه‌ها و فضای بازی را طراحی کنید. اما اگر مساحت محدودی در اختیار دارید، تنها فضای سبز و محل نشیمن را در نظر بگیرید. با انجام این زون‌بندی، ادامه کار ساده‌تر خواهد بود. چرا که دید درستی از کاربری هر محل و مساحت آن خواهید داشت.
آلاچیق در طراحی روف گاردن
یکی از نکات مهم در طراحی بام سبز، وجود سایه و یک سازه مسقف است. از آنجایی که سقف سبز در معرض تابش مستقیم آفتاب یا بارش باران قرار دارد، در نظر گرفتن یک آلاچیق مسقف در این فضا اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت. این مورد به ویژه در روزهای بسیار گرم یا بسیار سرد سال امکان استفاده از رووف گاردن را فراهم خواهد کرد. اگر فضای کافی برای قرار دادن آلاچیق بر روی سقف وجود ندارد، یک سایبان نیز می‌تواند همان کاربرد را داشته باشد. اگر ساختمان در منطقه گرم و خشک واقع شده باشد، نصب سایبان جمع شونده برای گیاهان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
طراحی فضای نشیمن در سقف سبز
یکی از بخش‌های کلیدی در طراحی روف گاردن، فضای نشیمن می‌باشد. در طراحی فضای نشیمن گزینه‌های متنوعی در دسترس است که با توجه به بودجه و نیاز خود می‌توانید گزینه مناسب را انتخاب نمایید. طراحی فضای نشیمن به صورت توکار یکی از این گزینه‌ها است. در این حالت مبلمان در بهترین نقطه با بهترین دید اجرا خواهد شد. مشکل این روش این است که امکان جابه‌جایی مبلمان وجود ندارد. روش دیگر خرید مبلمان مناسب فضای باز است. این نوع مبلمان در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مقاوم می‌باشد و به راحتی قابل جابه‌جایی است. انتخاب نوع مبلمان با توجه به اولویت‌های شما می‌تواند متفاوت باشد.
شومینه و آتشدان در طراحی روف گاردن
افزودن یک شومینه یا آتشدان روش مناسبی برای داشتن یک نقطه کانونی به روف گاردن است. از طرفی این نقطه کانونی که محلی برای گرد هم آمدن افراد خانواده خواهد شد، در روزهای سرد سال نیز آسایش حرارتی افراد را تامین خواهد کرد.
نورپردازی رووف گاردن
نورپردازی مناسب در طراحی روف گاردن امکان دسترسی و استفاده راحت افراد از فضای بام را پس از غروب آفتاب نیز فراهم می‌آورد. وجود لایه‌های نورپردازی و نصب چراغ‌ها در ارتفاع‌های مختلف به فضای بام عمق می‌بخشد. به این ترتیب با یک طراحی اصولی، روشنایی و ایمنی را تامین می‌کنید و جذابیت بصری را نیز افزایش خواهید داد.
طراحی آشپزخانه فضای باز
اگر به دنبال یک عنصر کامل‌کننده طراحی روف گاردن هستید، آن عنصر احتمالا یک آشپزخانه فضای باز خواهد بود. طراحی یک آشپزخانه کوچک مجهز به اجاق گاز، کباب‌پز و سینک فضای سقف سبز منزل شما را به محیطی فوق‌العاده تبدیل خواهد کرد. این آشپزخانه محل مناسبی برای آماده‌سازی و پخت غذاها خواهد بود. با وجود چنین فضایی امکان صرف وعده‌های غذایی در باغ سبز روی بام به سادگی امکان‌پذیر خواهد شد.
توجه به تناسبات در طراحی
رعایت تناسبات یکی از اصول مهم چه در طراحی محوطه و چه در طراحی داخلی محسوب می‌شود. برای داشتن فضایی متناسب در طراحی روف گاردن باید به چیدمان صحیح وسایل و چگونگی کنار هم قرار گرفتن آن‌ها توجه کنید. به عنوان مثال خرید یک مبلمان بسیار بزرگ می‌تواند کل فضای سقف سبز را اشغال کند. بنابراین پیش از خرید وسایل، ابعاد فضا را به دقت اندازه‌گیری نمایید. همچنین در انتخاب درختچه‌ها و چینش آن‌ها نیز باید دقت داشته باشید. بهتر است که درختچه‌های بزرگ‌تر نزدیک دیواره‌ها قرار گیرند و درختچه‌ها و گیاهان کوچک‌تر در بخش جلوتر گذاشته شوند.
خرید وسایل مناسب و باکیفیت
مورد دیگری که در طراحی روف گاردن اهمیت دارد، انتخاب مبلمان مناسب و راحت برای فضای بیرونی است. این مورد علاوه بر مبلمان بخش نشیمن، سایر وسایل مانند گلدان‌ها، سایبان و باربیکیو را نیز شامل می‌شود. وسایل و تجهیزات رووف گاردن باید از متریال مناسب مانند حصیر، پلاستیک یا فلز ساخته شده باشند و دوام و مقاومت بالایی در برابر شرایط آب و هوایی مختلف داشته باشند.
پالت رنگ و بافت طراحی روف گاردن
نکته دیگری که بسیاری از طراحان برجسته در پروژه‌های طراحی رووف گاردن مد نظر قرار می‌دهند، ایجاد پالت رنگ و بافت است. این کار در مراحل آغازین طراحی انجام می‌شود و هدف آن مشخص کردن رنگ‌ها و بافت‌های مورد استفاده در بام می‌باشد. در واقع با این کار چهارچوب کلی رنگ‌ها و همچنین بافت‌های به کار رفته تعیین می‌گردد. بنابراین مسیر طراحی و انتخاب وسایل، کفپوش و مبلمان راحت‌تر انجام خواهد شد.
انتخاب کفپوش مناسب
کفپوش مناسب در طراحی روف گاردن نه تنها از نظر زیبایی بلکه از نظر ایمنی نیز اهمیت دارد. کفپوشی که انتخاب می‌کنید باید دوام و کیفیت بالایی داشته و سطح آن به گونه‌ای باشد که مانع لغزش شود. همچنین این کفپوش باید متناسب با فضای باز تولید شده باشد. به این ترتیب در برابر تابش آفتاب و یا بارش برف و باران مقاوم خواهد بود.
مزایای طراحی روف گاردن
پس از ارائه تعریفی در پاسخ به سوال روف گاردن چیست، نکات مهم طراحی این فضا را مرور کردیم. حال خوب است که به مزایای وجود چنین فضایی بر روی بام ساختمان‌ها نیز نگاهی داشته باشیم.
بهبود کیفیت هوا
یکی از اصلی‌ترین مزایای اجرای رووف گاردن، بهبود کیفیت هوای شهرها با تولید اکسیژن بیشتر و جذب کربن‌دی‌اکسید و آلاینده‌ها است.
ایجاد دمای متعادل
از دیگر مزایای بام‌های سبز می‌توان به متعادل کردن دما در روزهای بسیار گرم اشاره کرد. چرا که این بام‌ها به علت وجود رطوبت در ریشه گیاهان و همچنین سایه‌اندازی آن‌ها، محیطی خنک ایجاد می‌نمایند.
کاهش مصرف انرژی
همان‌طور که اشاره شد رووف گاردن دمای سطح بام را کاهش خواهد داد. بنابراین نیاز به مصرف انرژی برای خنک کردن منازل تا حد زیادی کاهش خواهد یافت.
ایجاد فضایی برای استراحت
علاوه بر مزایایی مانند کاهش دما و کاهش مصرف انرژی، روف گاردن‌ها فضایی برای استراحت نیز محسوب می‌شوند. همچنین تا حدی مشکلات دور بودن از طبیعت برای ساکنان شهرها را نیز می‌توانند جبران کنند.
در مطلب امروز ابتدا به این پرسش پاسخ دادیم که روف گاردن چیست و سپس به اصول طراحی آن پرداختیم. وجود یک بام سبز در منزل می‌تواند محیطی آرام و دنج را به منظور استراحت و صرف وقت با خانواده برای شما فراهم کند. اما همان‌طور که گفته شد موارد متعددی در طراحی روف گاردن باید در نظر گرفته شوند. بررسی بام ساختمان، لایه‌بندی سقف، طراحی فضاها و خرید مبلمان مناسب از جمله این موارد می‌باشند. به منظور داشتن یک سقف سبز ایده‌آل باید مراحل را به دقت انجام دهید و در زمان لازم از کمک متخصصان استفاده کنید. در اجرای بام سبز خرید مبلمان راحت و استاندارد یکی از بایدها است. ما در فروشگاه آنلاین هوم استایل انواع مبلمان مناسب محوطه را با کیفیت بالا ارائه می‌کنیم. برای مشاهده و خرید این محصولات می‌توانید به بخش تجهیزات فضای باز مراجعه فرمایید.
